Yên Mỹ là một làng cổ, hình thành từ thời Lý – Trần , hơn 4 thế kỷ trước, nơi đây có tên là Tiểu Lan Châu, thuộc huyện Thanh Đàm, trấn Sơn Nam, do sông Hồng đổi dòng nhiều lần phải di chuyển sang bờ bắc thuộc Văn Giang, xứ Kinh Bắc, khi bờ nam có đất bồi, lại trở về cố hương sinh sống, đến giữa thể kỷ XV, Tiểu Lan Châu được đổi thành An Mỹ Châu, với mong muốn cuộc sống được yên ổn thanh bình và đẹp đẽ. Sau đó lại được đổi thành làng Yên Mỹ rồi xã Yên Mỹ, thuộc huyện Thanh Trì, tỉnh Hà Đông. Từ năm 1961, huyện Thanh Trì sáp nhập về Hà Nội.
Từ thời hậu Lê, thủy tổ họ Đặng ở làng Lương Xá, huyện Chương Mỹ, là cụ Đặng Lâm đã sinh hạ đươc 4 người con, một người đi về phía Nam (Thường Tín, Phú Xuyên) sinh sống, có 1 người dời đến Yên Mỹ sinh cơ lập nghiệp đến nay đã hình thành 3 chi họ Đặng ở xã Yên Mỹ như ngày nay.
Đền thờ Họ Đặng ở xã Yên Mỹ được xây dựng từ năm 1635, trải qua mấy trăm năm, tới nay đã được sửa chữa, tu bổ nhiều lần và hiện đang thờ:
1. Tiền tổ khảo Đặng Lâm, Thiếu phó Cao Quận Công;
Đô Đốc thiếu sự thiểu bảo, tặng Cao sơn hầu;
Phong tặng: Cao sơn Đại Vương thực ấp.
2. Tiền tổ khảo Đặng Huấn, là ông ngoại Chúa Trịnh Tráng (1577 – 1657)
Chức: Thái úy Nghĩa Quận Công
Gia phong Hậu Trạch Công
Uy tặng: Thượng Đẳng Đại Vương.
3. Cao Cao tổ khảo Đặng Công Mậu, tước Đình bá
Đồ đệ tam giác đồng Tiến sĩ khoa Tân sửu (thời vua Lê Dụ Tông)
Chức: Lịch Binh Bình Bộ, Hữu Nhị Lang
Từng làm Chánh sứ, đi sứ nhà Thanh (Trung Quốc) 2 lần có sắc phong.
Cụ đã 2 lần được triều đình phong Công Đại Vương vào các năm 1740 và 1781.
Liền kề nhà thờ họ Đặng là đền thờ Đức Thánh Bà, nhân dân thường gọi là Đền Nhà Bà. Đền trước ở ngõ Chùa, do đất sống Hồng lở nên rời vào vị trí hiện nay. Đức Thánh Bà cũng là người họ Đặng, là con gái thứ 2 quận công Đặng Tiến Vinh (là cháu nội cụ Đặng Huấn), bà là Đặng Thị Xuân Dung mất ngày 1/5 được phong là Cao Quyền Công Chúa. Đến năm Khải Định (1916 – 1925) được phong là Trịnh Uyển Tôn Thần.
Cụm di tích Đền Nhà Bà và Nhà thờ Họ Đặng nằm sát cạnh nhau, tạo thành một quần thể tâm linh linh thiêng được khách thập phương đến chiêm bái. Hai di tích này đã được UBND thành phố Hà Nội công nhận là “Di tích lịch sử cấp Thành phố” năm 2023.
Hội đồng Họ Đặng TP. Hà Nội vừa có chuyến đi khảo sát và đề xuất với Chính quyền địa phương về việc dựng biển “Văn phòng Hội đồng” để góp phần kết nối bà con họ Đặng gần xa; đồng thời, quảng bá du lịch cho địa phương.
Hà Nội, 3/8/2024
Đặng Vương Hưng – Phó chủ tịch Hội đồng Họ Đặng TP Hà Nội
Kết Nối Người Họ Đặng
