Kính thưa quý vị đại biểu khách quý!
Kính thưa các vị lãnh đạo Hội đồng họ Đặng Việt Nam và Hội đồng họ Đặng tỉnh Nam Định!
Kính thưa các nhà khoa học, nhà giáo, thầy thuốc, văn nghệ sỹ tiêu biểu và các cháu học sinh họ Đặng được vinh danh, trao tặng giải thưởng mang tên Tiến sỹ nho học Đặng Xuân Bảng!
Thưa toàn thể bà con!
Hôm nay, tôi rất vui mừng được đến dự Lễ vinh danh và trao tặng
giải thưởng cao quý mang tên Tiến sỹ nho học Đặng Xuân Bảng, do Hội đồng họ Đặng tỉnh Nam Định tổ chức. Thay mặt Thường trực Hội đồng họ Đặng Việt Nam, xin gửi đến quý vị đại biểu, các nhà khoa học, nhà giáo, thầy thuốc, văn nghệ sỹ tiêu biểu và các cháu học sinh họ Đặng được vinh danh, trao tặng giải thưởng hôm nay lời chúc sức khỏe, lời chào đoàn kết, chúc buổi lễ thành công tốt đẹp!
Kính thưa quý vị!
Họ Đặng của chúng ta là một dòng họ danh giá, có truyền thống
hiếu học và khoa bảng. Nhiều danh nhân họ Đặng hiển đạt từ khi còn rất trẻ. Đức tổ Đặng Phúc Mãn khi mới 19 tuổi đã giữ trọng trách trong triều vua Lý Anh Tông. Tiên hiền Đặng Nghiêm, đỗ đầu tiến sỹ trong kỳ thi của triều đình khi ngoài 30 tuổi. Đức ngài Đặng Ma La đậu Thám hoa khi mới 14 tuổi. Tiến sỹ nho học Đặng Xuân Bảng vinh quy lúc 29 tuổi. Thái úy Nghĩa Quốc công Đặng Huấn, Trạng nguyên Đặng Công Chất, Nhị giáp khoa Đặng Diễn, Tiến sỹ Đặng Hữu Điềm, Đặng Nhữ Lâm, Đặng Tảo, Nhà nghiên cứu Đặng Lộ, học giả Đặng Thai Mai, nhà cách mạng Đặng Xuân Khu, nhà toán học Đặng Đình Áng và rất nhiều các nhà hoạt động chính trị, khoa học, văn hóa, quân sự, ngoại giao, kinh tế, giáo dục nổi tiếng khác.
Các vị tiên hiền đó là những người gieo trồng những hạt giống
hiếu học và yêu nước của họ Đặng Việt Nam, làm cho họ Đặng chúng ta có vị trí xứng đáng trong dòng chảy không ngừng của lịch sử dân tộc.
Kính thưa quý vị!
Giải thưởng mang tên Tiến sỹ nho học Đặng Xuân Bảng là một
giải thưởng mới được hình thành của họ Đặng tỉnh Nam Định, với mục đích nhằm tôn vinh các cá nhân tiêu biểu trong cộng đồng người họ Đặng có thành tích xuất sắc và cống hiến đặc biệt trên các lĩnh vực nghiên cứu khoa học, y tế, giáo dục, văn hóa, xã hội; đồng thời hỗ trợ học bổng và khen thưởng cho các cháu học sinh đạt giải thưởng cao trong các cuộc thi cấp tỉnh, quốc gia và quốc tế.
Việc lập ra một giải thưởng có ý nghĩa rất sâu sắc trong hoạt động
khuyến học, khuyến tài của dòng họ như vậy sẽ góp phần vào sự nghiệp giáo dục, đào tạo nhân tài cho địa phương và đất nước, phát huy truyền thống hiếu học hàng trăm năm nay của dòng họ.
Như chúng ta đã biết, họ Đặng tỉnh Nam Định là một bộ phận của
trăm họ xứ Sơn Nam nổi tiếng trong Tứ Trấn với danh xưng “Đất Học”. Chỉ tính từ năm 1075 đến năm 1919, Nam Định đã có 88 người thi đỗ Đại khoa triều đình, trong đó có Tiến sỹ Đặng Xuân Bảng, ông nội của cố Tổng Bí thư Trường Chinh – người làng Hành Thiện, Xuân Trường.
Truyền thống hiếu học của vùng quê này đã nổi tiếng với câu ca “Trai học hành – Gái canh cửi”. Chi họ nào cũng lo cho con cháu được ăn học chu đáo. Gia đình nào không có tiền cho con ăn học thì mọi người trong gia đình, dòng tộc tự dạy cho nhau. Bố dạy con, ông dạy cháu, người đỗ đạt quay trở về dạy cho người đang đèn sách… cứ thế tiếp nối.
Gia đình Tiến sỹ Đặng Xuân Bảng là tấm gương như vậy. Nhà
nghèo không có tiền theo học thầy, chỉ học cha là cụ Đặng Viết Hòe mà đỗ Tiến sĩ năm 29 tuổi. Khi vua Tự Đức hỏi học ai, ông tâu chỉ học cha mình. Vua cảm phục ban cho cha con ông bốn chữ “Giáo Tử Đăng Khoa” – Dạy con thi đỗ.
Kính thưa quý vị đại biểu, khách quý!
Thưa toàn thể bà con!
Trong những năm qua, hoạt động khuyến học khuyến tài của dòng
họ ta đã có những chuyển biến tích cực, với phương châm hướng về cơ sở để phát huy các nguồn lực của gia đình, chi họ đầu tư cho việc học hành và khởi nghiệp của con trẻ. Hàng chục ngàn xuất học bổng đã được trao cho con em họ Đặng hiếu học, học giỏi và vượt khó. Các loại hình quỹ khuyến học, khuyến tài được hình thành từ chi họ đến cấp toàn quốc.
Những nhà hảo tâm và bà con họ Đặng trong và ngoài nước đã
đóng góp nhiều nguồn lực cho hoạt động khuyến học, khuyến tài. Giúp cho học sinh, sinh viên họ Đặng có điều kiện học tập, phát triển tài năng, vươn lên lập thân và khởi nghiệp vững vàng, tiếp nối truyền thống hiếu học, khoa bảng của họ Đặng chúng ta.
Tuy nhiên, hoạt động khuyến học khuyến tài của chúng ta còn
chưa phát huy và khai thác hết tiềm năng và nguồn lực của dòng họ. Sự động viên về vật chất và tinh thần có lúc chưa tương xứng với sự nỗ lực vượt khó trong quá trình phấn đấu đạt thành tích cao trong học tập và nghiên cứu khoa học.
Tại buổi lễ này, Thường trực Hội đồng họ Đặng Việt Nam xin trao đổi thêm một số việc cần làm để đưa công tác khuyến học, khuyến tài của dòng họ cả nước lên một bước phát triển mới, có hiệu quả cả về chất và lượng như sau:
Thứ nhất là: Không ngừng khơi dậy truyền thống hiếu học, khoa
bảng của tổ tiên họ Đặng, tiếp nối truyền thống đó và hiện thực hóa thành ý chí, thành hành động của lớp trẻ hiện nay. Chăm lo cho con trẻ là việc lớn của mỗi gia đình và cả dòng họ. Việc giáo dục truyền thống hiếu học của tiền nhân phải được tiến hành thường xuyên, sâu rộng thông qua việc hỗ trợ và tạo động lực cho con cháu vươn lên đạt những thành tích tốt trong học tập. Người xưa nói: “Hậu Sinh Khả Úy”, con cháu chúng ta ngày nay nếu tiếp nối được truyền thống hiếu học của tổ tiên thì đó là hồng phúc của dòng họ và cũng là hồng phúc của dân tộc.
Thứ hai là: Phải tiếp tục phương châm hướng về cơ sở. Công tác
khuyến học phải được gây dựng từ cơ sở chi họ, nhà thờ, từ đường. Các nguồn lực vật chất của dòng họ rất dồi dào, phong phú. Việc khai thác các nguồn lực trong và ngoài dòng họ cho công tác khuyến học khuyến tài là trách nhiệm của họ Đặng các cấp. Trong họ ta, nhà nhà cần dành thời gian cho khuyến học, người người cần quan tâm tới khuyến học. Hội đồng họ Đặng các cấp mà đặc biệt là các chi họ, nhà thờ, từ đường ở cơ sở phải coi trọng công tác khuyến học.
Thứ ba là: Củng cố tổ chức và hoạt động khuyến học của dòng
họ trên bình diện cả nước. Hội đồng họ Đặng các cấp phải tập trung cho một số vấn đề lớn như đánh giá thực trạng công tác khuyến học; tìm kiếm và khai thác các nguồn lực cho khuyến học; phương pháp tổ chức công tác khuyến học ở cơ sở; thống nhất các quy chế, quy định, tiêu chí v…v trong công tác khuyến học toàn quốc.
Thứ tư là: Tiếp tục mở rộng và củng cố mối quan hệ giữa tổ chức
họ Đặng các cấp với các cơ quan, hội đoàn thể trong công tác phối hợp các nguồn lực cho công tác khuyến học khuyến tài. Hoạt động khuyến học của họ Đặng phải được đặt trong không gian chung của phong trào khuyến học cả nước. Bên cạnh đó, phải tạo các mối liên hệ với các tổ chức, cá nhân, các doanh nhân họ Đặng trong và ngoài nước, mời gọi họ tham gia khuyến học cùng dòng họ.
Và cuối cùng là: Nhận thức và trách nhiệm của mỗi chúng ta với
hoạt động khuyến học, khuyến tài. Trước hết, tôi mong muốn các nhà quản lý, lãnh đạo, các nhà khoa học, nhà giáo, thầy thuốc, văn nghệ sỹ và những người họ Đặng có học hàm học vị cao hãy quan tâm đến việc khuyến học trong dòng họ. Mong muốn quý vị cùng tìm tòi các nguồn lực, phát hiện các mối quan hệ có lợi cho hoạt động khuyến học của dòng họ; cùng suy tư trăn trở, đúc rút kinh nghiệm, hiến kế về công tác khuyến học khuyến tài của dòng họ. Càng nhiều người cùng lo cho một việc thì việc đó càng khả dĩ thành công.
Kính thưa quý vị!
Với tinh thần như vậy, tôi tin tưởng rằng các hoạt động khuyến
học khuyến tài của họ Đặng trong thời gian tới sẽ có những bước
chuyển mạnh mẽ, sâu về chất, rộng về diện; khai thác hiệu quả các nguồn lực trong và ngoài dòng họ; tránh xa hình thức – đi vào thực
chất, phát triển mạnh mẽ ở mỗi gia đình, chi họ, nhà thờ trên bình diện toàn quốc.
Cuối cùng, một lần nữa tôi xin thay mặt Thường trực Hội đồng
họ Đặng Việt Nam chúc quý vị đại biểu khách quý, các nhà khoa học, nhà giáo, thầy thuốc, văn nghệ sỹ tiêu biểu và các cháu học sinh họ Đặng được vinh danh, trao tặng giải thưởng Đặng Xuân Bảng hôm nay lời chúc sức khỏe, lời chào đoàn kết, chúc buổi lễ thành công tốt đẹp!
Xin chân thành cảm ơn!
Đặng Văn Hường – Phó chủ tịch thường trực Hội đồng Họ Đặng Việt Nam
